WYROKI TSUE W SPRAWACH FRANKOWYCH

W ostatnich dniach Trybunał Sprawiedliwości UE w odpowiedzi na pytania sądów polskich wydał dwa orzeczenia, które konsekwentnie podtrzymują linię orzeczniczą Trybunału w sprawie zasad rozliczenia banku i kredytobiorcy w sytuacji uznania za nieważne umów kredytu indeksowanych lub denominowanych do CHF (tzw. umów frankowych) ze względu na to, że umowa ta zawiera nieuczciwe warunki. W postanowieniu z dnia 11 grudnia 2023 r. w sprawie C-756/22 Trybunał wskazał, że przepisy dyrektywy 93/13/EWG stoją na przeszkodzie wykładni sądowej prawa państwa członkowskiego, zgodnie z którą instytucja ta ma prawo żądać od tego konsumenta zwrotu kwot innych niż kapitał wpłacony na poczet wykonania tej umowy oraz ustawowe odsetki za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty. Trybunał potwierdził po raz kolejny, że bankowi przysługuje jedynie zwrot wypłaconego kapitału kredytu ewentualnie powiększony o odsetki ustawowe za opóźnienie od chwili wezwania konsumenta do zwrotu tego kapitału. Takie samo stanowisko TSUE przedstawił również w wyroku z dnia 07 grudnia 2023 r. w sprawie C – 140/22 (pkt. 63 uzasadnienia).

Dodatkowo w  wyroku z dnia 14 grudnia 2023 r. w sprawie C – 28/22 Trybunał odpowiadając na pytanie również polskiego sądu rozważał zagadnienia początku biegu przedawnienia roszczeń banku oraz prawa zatrzymania stosowanego przez banki w toku procesów wytaczanych im przez kredytobiorców. Trybunał w wyroku uznał, że przepisy dyrektywy 93/13/EWG stoją na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego państwa członkowskiego, zgodnie z którą w następstwie uznania za nieważną umowy kredytu hipotecznego zawartej przez przedsiębiorcę z konsumentem z uwagi na zawarte w tej umowie nieuczciwe warunki termin przedawnienia roszczeń banków wynikających z nieważności umowy kredytu rozpoczyna bieg dopiero od dnia, w którym staje się ona trwale bezskuteczna, podczas gdy termin przedawnienia roszczeń tego konsumenta wynikających z nieważności tej umowy rozpoczyna bieg w chwili, w której dowiedział się on lub powinien dowiedzieć się o nieuczciwym charakterze warunku powodującego tę nieważność. Jednocześnie TSUE wskazał, że przepisy w/w dyrektywy stoją  na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą, w sytuacji gdy umowa kredytu hipotecznego zawarta przez przedsiębiorcę z konsumentem nie może już pozostać wiążąca po usunięciu nieuczciwych warunków zawartych w tej umowie, przedsiębiorca ten może powołać się na prawo zatrzymania umożliwiające mu uzależnienie zwrotu świadczeń otrzymanych od tego konsumenta od przedstawienia przez niego oferty zwrotu świadczeń, które sam otrzymał od tego przedsiębiorcy lub gwarancji zwrotu tych ostatnich świadczeń, jeżeli wykonanie przez tego samego przedsiębiorcę tego prawa zatrzymania powoduje utratę przez rzeczonego konsumenta prawa do uzyskania odsetek za opóźnienie od momentu upływu terminu nałożonego na danego przedsiębiorcę do wykonania zobowiązania umownego po tym, jak przedsiębiorca ten otrzyma wezwanie do zwrotu świadczeń zapłaconych jemu w wykonaniu tej umowy.